Maatschappelijke Diensttijd (MDT) is een initiatief van het ministerie van OCW, ontwikkeld in samenwerking met jongeren, maatschappelijke organisaties, scholen, gemeenten en andere ministeries. Het programma is in 2018 opgezet met als doel de maatschappelijke betrokkenheid van jongeren te stimuleren en hen kansen te bieden om zichzelf te ontwikkelen. Jongeren tussen de 12 en 30 jaar krijgen via MDT de mogelijkheid om nieuwe vaardigheden op te doen, hun zelfvertrouwen te vergroten en in contact te komen met mensen buiten hun eigen leefwereld. Tegelijkertijd dragen zij bij aan de samenleving door iets goeds te doen voor een ander.

MDT is uitgegroeid tot een breed gedragen netwerk, ondersteund door de Rijksoverheid, NJR, NOV, ZonMw en talloze maatschappelijke partners, waaronder gemeenten, fondsen, het bedrijfsleven en onderwijsinstellingen. Met inmiddels 2.000 samenwerkingspartners en meer dan 100.000 deelnemende jongeren – en nog eens 200.000 die zullen volgen – heeft MDT een grote impact (Voortgangsrapportage, 2024). De ambitie is om verder te groeien naar een landelijk dekkend netwerk, zodat elke jongere een MDT-project in de buurt heeft.

Vraag MDT

Sinds 2019 is Social Finance NL strategisch adviseur van het landelijke MDT-team. Wat begon als een vraag over het aantrekken van cofinanciering voor MDT-projecten, is uitgegroeid tot een bredere focus op duurzame ontwikkeling en financiering van MDT in samenwerking met maatschappelijke partners. SFNL speelt hierin een sleutelrol, met bijzondere aandacht voor het versterken van maatschappelijk draagvlak en de financiële borging van MDT.

Resultaat (2019-2024)

De afgelopen jaren hebben we de inzichten van onderzoek naar de praktijk gebracht en hebben we de samenwerking en relaties met stakeholders van MDT versterkt. Een paar voorbeelden van de resultaten:

• De Impact Finance Toolkit, die organisaties helpt in het vinden van alternatieve financieringsmogelijkheden voor hun MDT-project. Lees hier meer over onze aanpak.
• We deden stakeholderonderzoek naar gemeenten en fondsen, op basis waarvan we meerwaarde van MDT voor gemeenten in kaart brengen en vertaalden naar een stakeholderstrategie.
• We verbinden het bedrijfsleven met MDT. Onder andere via Social Return on Investment, waarvoor we praktijkvoorbeelden hebben ontwikkeld waarin MDT een invulling van Social Return On Investment vormt. Ook hebben we een samenwerking met VNO-NCW en hun maatschappelijke stichting opgezet.
• We ondersteunden de ontwikkeling en uitvoering van subsidieregeling 5a die in 2022 de opschaling van lopende MDT-projecten mogelijk heeft gemaakt, waardoor 90.000 jongeren een MDT kunnen doen. Ook gaven we training aan de beoordelingscommissies die de aanvragen behandelden, waar jongeren ook een belangrijk onderdeel van uitmaken.
• Om de impact van MDT op maatschappelijke opgaven te vergroten zetten we samenwerkingen op met strategische partners, zoals Eén Tegen Eenzaamheid en NOC*NSF. We brachten ook de meerwaarde van MDT voor verschillende opgaven in beeld. Zie bijvoorbeeld hier over sport en hier over eenzaamheid.
• Om inzicht te krijgen in de maatschappelijke en financiële waarden van MDT voor verschillende stakeholders hebben we we vijf maatschappelijke businesscases opgesteld voor MDT-projecten op verschillende maatschappelijke opgaven, zoals kansengelijkheid (schulden), eenzaamheid en sport.

Aanpak SFNL (2025)

Op dit moment ondersteunen we het MDT-kernteam met het ontwikkelen van de verduurzamingsstrategie van MDT. We onderzoeken de mogelijkheden om de opgestelde maatschappelijke businesscases in te zetten voor de verduurzamingsopgaven. Ook werken we aan een handleiding om de financiële waarden van hoofdlijnen voor MDT-projecten zelf inzichtelijke te maken. Daarnaast blijven we doorwerken aan de  duurzame doorontwikkeling van de samenwerking met gemeenten, fondsen en bedrijfsleven. Een onderdeel hiervan is het inzetten van MDT als mogelijkheid voor Social Return on Investment (SROI) om zo meer bedrijven bij MDT te betrekken.

Over de samenwerking

“Voor MDT vormt Social Finance NL een deskundige en betrouwbare partner bij het oppakken van financiële vraagstukken in het sociale domein. Met de hulp van de kennis en kunde van Social Finance NL heeft MDT kunnen uitgroeien tot een landelijk netwerk waarin jongeren zichzelf kunnen ontwikkelen, elkaar kunnen ontmoeten en tegelijkertijd iets doen voor de samenleving.” – Frank Robben, programmamanager MDT bij Ministerie van OCW.

“Jullie benaderen impact niet alleen vanuit die zachte kant, niet dat feel good fuzzy gevoel, maar weten impact vanuit een financieel perspectief te rationaliseren en vorm te geven zodat het zichzelf kan bedruipen.” – Elmer Burke, voormalig programmadirecteur van MDT. In 2023 spraken we hem voor ons vijfjarig impact rapport. Dit interview lees je hier.