Aan het ontwikkelen van dat ecosysteem draagt podcastgast Ellen Oetelmans met veel passie bij. Binnen de Gemeente Amsterdam co-creëerde ze in 2015 Amsterdam Impact, een initiatief om het ecosysteem van impact ondernemerschap te versterken. Amsterdam Impact ondersteunt bedrijven bij het vergroten van hun maatschappelijke rol. Maar het initiatief heeft ook nog een breder doel. Namelijk het realiseren van een transitie naar een ander soort economie: de impact economie. Binnen dit thema ontwikkelde Social Finance NL, met Amsterdam Impact als partner, het rapport ‘Impact and the City’. Dit rapport geeft inzicht in de rol van gemeenten in het impact ecosysteem om tot deze impact economie te komen en waar nog ruimte is voor verbetering.
Maar wat houdt de ‘impact economie’ precies in? Deze nieuwe economie is een brede beweging waarin overheden, bedrijven, burgers en financiers de maatschappelijke impact centraal zetten in hun handelen in plaats van financieel gewin. Het gaat dus over meervoudige waarde creatie. Ellen ziet de impact economie als antwoord op onze huidige maatschappelijke uitdagingen: “Als alle spelers zich richten op het oplossen van onze maatschappelijke uitdagingen, dan biedt dat ook ruimte om op een andere manier naar financiering van het oplossen van deze uitdagingen te kijken. Of het nou gaat om kansenongelijkheid, duurzaamheid of de klimaat crisis.”
Samenwerken in het impact ecosysteem
Want, als alle neuzen dezelfde kant op wijzen, is er meer samenwerking mogelijk. En in de samenwerking tussen gemeenten, sociaal ondernemers en financiers liggen veel kansen volgens Ellen. Het doel van gemeenten is om maatschappelijke problemen op te lossen en liever nog om te voorkomen. Maar dat kan de gemeente niet alleen. Door allerlei partners te stimuleren en om hulp te vragen als gemeente, kan er gekeken worden naar de beste manier om deze problemen op te lossen en te financieren. Tegelijkertijd is er ook de vraag van financiers om krachten te bundelen en gezamenlijk te investeren en nauw samen te werken met sociaal ondernemers om zo de risico’s te verlagen. Hier speelde Amsterdam Impact op in door het mede mogelijk maken van het Integrated Capital Network (ICN). Deze groeiende groep impact financiers werkt samen om sociaal ondernemers te ondersteunen, de toegang tot kapitaal te verbeteren en daarmee het impact ecosysteem te versterken.
Systeemverandering vraagt om creativiteit
Dat soort initiatieven zijn hard nodig volgens Ellen. Want, hoewel er door de gemeenten al goed wordt samengewerkt met impact ondernemers, wees het rapport uit dat er nog veel kansen liggen om samen te werken met filantropie en impact investeerders. Deze partnerschappen zijn belangrijk, omdat er steeds meer en grotere uitdagingen zijn en hulpbehoevenden, terwijl er te weinig geld beschikbaar is binnen de gemeenten. Er is daarom meer creativiteit bij de gemeenten nodig om maatschappelijke problemen aan te pakken, samen met de beschikbare partners. “En al heb je misschien niet één sociale onderneming in je gemeente, dan kan je altijd de meer mainstream ondernemers uitdagen en stimuleren om impact meer in de kern van hun bedrijfsprocessen te zetten”, aldus Ellen. Dat biedt kansen om publiek geld te combineren met privaat geld en meer geld ter beschikking.
Gooi de luiken open
Tegelijkertijd benadrukt Ellen dat de samenwerking an sich belangrijker is dan de grootte van het beschikbare budget in een gemeente. Want, zelfs al zou de gemeente het geld wel hebben, zonder samenwerken kom je niet tot de benodigde systeemverandering waarin er niet meer in silo’s wordt gewerkt maar over domeinen heen. Dus, zoals Ellen het mooi zegt: “Gooi de luiken open. Het verbreed je eigen horizon als ambtenaar en dat is ongelofelijk leuk.” En dat hoeft niet meteen groots en meeslepend te zijn, benadrukt Ellen. Begin gewoon met het transparant maken van welke problemen, kansen, sociale ondernemingen, filantropen en fondsen er bestaan in een gemeente of stad. Hierdoor is het duidelijker wat er al gebeurt en waar nog kan worden toegevoegd.
Amsterdam zet stap in de goede richting
Het nieuwe coalitie akkoord van de gemeente Amsterdam, wat afgelopen mei werd gepresenteerd, ziet Ellen als een stap in de goede richting. Hierin wordt publiek-private samenwerking ingezet om te werken aan thema’s zoals kansengelijkheid en duurzaamheid. Maar ook samenwerking met burgers. Een voorbeeld hiervan is het Masterplan Zuidoost van burgers en ondernemers met de focus op de jeugd. Hierin werkt de overheid samen met jongeren, bewoners en ondernemers in Zuidoost om vorm te geven aan een vernieuwingsoperatie van dit stadsdeel. De holistische aanpak, de nieuwe manier van werken en de lokale co-creatie biedt volgens Ellen veel aanknopingspunten om maatschappelijke impact te versnellen en te vergroten. En daarin is ze niet de enige: “Ik zie heel veel mogelijkheden en ik zie ook gewoon heel veel energie bij financiers, bij ondernemers, bij scholen. We hebben op dit vlak echt de wind rug.” Hoopvolle woorden en we zijn dan ook erg benieuwd naar de impact die het nieuwe akkoord teweeg zal brengen. Op naar de impact economie!
Luister hier naar de podcast.
