Eerst luisteren we naar hoe Hedda vertelt over de Eigen Kracht centrale. Hoe is deze organisatie ontstaan, en hoe is ze daar terecht gekomen? Ook horen we Angelo hoe hij, als ervaringsdeskundige, bij de Eigen Kracht Centrale kwam. Dan duiken we de inhoud in. Wat is er mis met het huidige systeem rondom jeugdzorg? En hoe kan dat anders? Hedda en Angelo leggen uit wat een family group conference inhoudt, en hoe ze hun inspiratie halen uit de Nieuw-Zeelanders. Het centraal zetten van de kracht van het gezin is daar een normale gang van zaken. En hoewel je in Nederland officieel wel recht hebt op zo’n conference, is er nog weinig draagvlak in de sector. En dat moet anders. Want er is veel bewijs voor de effectiviteit van deze methode; het blijkt beter voor iedereen. Zo kunnen veel meer kinderen thuis blijven wonen. En, het is scheelt de overheid ook nog eens bakken met geld.

Daphne: Welkom bij Money Matters een podcast over geld en impact, waarin Social Finance NL je meeneemt door het landschap van impact investeren en je bijpraat over de impact economie. 

Ruben: Ja, ja, en leuk dat je luistert naar Money Matters mijn naam is Ruben Koekoek en we staan weer aan het begin van een nieuwe reeks van podcastafleveringen en deze reeks gaat over de nieuwe polder. En de nieuwe polder is een polder waar we op andere manieren gaan samenwerken en financieren en we hebben twaalf essayisten gevraagd om op verschillende vlakken in te vullen hoe die nieuwe polder eruit moet gaan zien. Dus twaalf krachtige voorbeelden. Hoe samenwerken in de nieuwe economie zorgt voor de noodzakelijke transities op sociaal, groen en economisch gebied. En we beginnen vandaag met een heel bijzonder essay over thema Jeugdzorg en daarvoor zijn aangeschoven twee essayisten, Hedda van Lieshout en Angelo Beşikçi. Welkom, leuk dat jullie er zijn en we gaan het hebben over de jeugdzorg en eigenlijk gaat het helemaal niet zo goed in de in de jeugdzorg, de samenwerking gaat moeizaam, er zijn lange wachtlijsten en eigenlijk krijgen de kinderen niet de hulp die ze moeten schrijven. En jullie essay komt met een oplossing. En dat doen jullie vanuit de organisatie. De eigen kracht centrale. En mijn vraag is eigenlijk: Wat is de eigen kracht Centrale? 

Hedda: Dank voor deze vraag en dank dat we hier mogen zijn vandaag de eigen kracht Centrale is een landelijke stichting die bijna 25 jaar geleden is opgericht, eigenlijk met als missie het normaal maken dat, als het niet goed gaat in Nederland, met bijvoorbeeld kinderen of jongeren, dat het eerste wat gedaan wordt, is de vraag stellen: wie horen er bij dit kind of deze jongeren? En zorgen dat die kring van mensen die belangrijk zijn voor dat kind, kunnen meedenken, meebeslissen en met elkaar in staat worden gesteld om een plan te maken. De kern daarvan is, dus dat je nooit vergeet dat ieder mens een kring heeft, dat je die kring de regie laat behouden en dat ze samen een plan maken. En dat is hoe de stichting is opgericht en waar we ons op allerlei manieren al vele jaren voor inzetten. 

Ruben: Kijk, en dat klinkt heel logisch, maar in de praktijk is dat nog best ingewikkeld om dat grootschalig in te zetten. En wat is jouw rol bij de eigen kracht centrale? 

Hedda: Formeel ben ik de bestuurder, maar we zijn een hele platte organisatie en proberen te doen wat we uitdragen en dat betekent in kringen werken, dus ik hoef eigenlijk nooit in mijn eentje besluiten ergens over te nemen, maar dat doen we met elkaar. Dus wat mijn rol dan is, is eigenlijk landelijk ondersteunen en doen wat nodig is om de missie verder te brengen. 

Ruben: En hoe ben je zo betrokken geraakt als bij de eigen kracht centrale? 

Hedda: Eigenlijk doordat de kleine groep mensen die dit ooit gestart zijn in Nederland een klein clubje pioniers Rob van Pagée als de oprichter van de centrale, doordat ik die kende vanuit pleegzorg met name en ook weer vanuit mijn privé-leven opgegroeid zijnde in een gezinshuis, waren de mensen rond mij, mijn vader, onder andere en andere mensen heel erg betrokken bij dit gedachtegoed op die manier ook bezig in de pleegzorg en die kleine club is toen gestart met het idee van eigen kracht-conferenties en heeft de centrale opgericht, en ik kende hen al, en na een aantal jaren heb ik me erbij aan kunnen sluiten. 

Ruben: Dank je wel, dus het werk van de jeugdzorg is eigenlijk een rode draaddoor jouw leven. 

Hedda: Absoluut, en dan met name het denken in kringen en besluiten daar nemen. Dat is echt door mijn hele leven gevlochten. 

Ruben: Ja, dank je wel, maar je hebt niet alleen geschreven: Angelo: Welkom, en wat is jouw rol bij de eigen kracht Centrale. 

Angelo: Ik ben regiomanager in Gelderland en Overijssel en ja, eigenlijk vergelijkbaar met wat Hedda doet, alleen dan in die eigen regio. En ik probeer op het landelijk niveau ook mee te denken en te zorgen dat de eigen kracht centrale verder komt. En hoe ziet een typische dag van jou eruit? Een werkdag? Oh, ja, dat is heel verschillend.. 

Ruben: Als je geen podcast opneemt 

Hedda: ja, ik wou zeggen: dat ligt een beetje aan wat voor dag ik heb. Ja, over het algemeen ben ik, ben ik eigenlijk altijd bereikbaar voor de coördinatoren waarmee we samenwerken. Ik word vaak gebeld door organisaties die graag willen dat we meedenken of er een mogelijkheid is tot een eigen kracht-conferentie we zijn ook vaak bezig met het proberen om de financiering te regelen voor een conferentie. Ja, soms zijn we bezig met een training, soms hebben we een presentatie die we geven, verschillende taken. 

Ruben: En hoe ben jij betrokken geraakt bij de eigen kracht centrale? 

Angelo: Ik ben zelf vanaf mijn dertien tot mijn achttiende in de jeugdzorg opgegroeid en op mijn achttiende heb ik een project opgezet, dat heet het jongeren netwerk. Project bestaat nog steeds. Vanuit die gedachte.. dat als het gaat over jongeren, dat jongeren ook mee moeten praten en mee moeten beslissen. Later ging ik werken in de jeugdzorg en ik ken eigenlijk de voorgangervan deze functie, Joost Witlox die kende ik en toen ik op zijn link inzag dat deze functie vrij kwam, dacht ik: ja, daar is wel heel, heel erg leuk en dat past heel goed bij mij. Ik vond dat heel spannend, want eigenlijk, ja, wist ik eigenlijk niet zo goed of ik wel zo geschikt was, een regiomanager en in mijn werk wat ik aan doen was, moest ik ook jongeren achterlaten. Dus ben ik met andere mensen gaan praten over dat besluit, of ik dat wel of niet zou gaan doen. En dat heb ik op geschreven. En zo ja, ben ik bij de eigen kracht centrale terechtgekomen dat was mijn sollicitatie. En ja, wat ik daar altijd over kwijt wil, is ik heb me in de wereld van de jeugdzorg heel erg vaak roepende in de woestijn gevoeld dat ik echt dacht: ja, snappen jullie nou niet hoe het werkt? En dit moet anders. En toen ik bij de eigen krachtcentrale het gesprek had, ook met mijn collega Elke, toen voelde het echt als een warm bad. Het was echt een. Ik dacht: hé, hier zitten mensen die snappen waar ik vandaan kom, wat ik graag zou willen. En nou ja, dat is denk ik wel wat wat de essentie is van waarom ik zo blij ben om bij de eigen krachtcentrale te kunnen werken. Ja, en in deze podcast gaan we erover hebben hoe we de jeugdzorg anders aan moeten pakken. Om die problemen waar eigenlijk al jaren over gesproken worden, er allemaal systeemveranderingen die jullie ook in de essay beschrijven: mooi op papier maar het werkt niet niet. maar we gaan het heel praktisch hebben: hoe de eigen kracht centrale of de familie groep conferences waar jullie achterstaan hoe dat het verschil kan maken, en ook hoe we op die manier kunnen samenwerken en financieren. Dus nou, uiteindelijk moeten we mensen gewoon de nieuwe polder lezen, en het essay. We gaan er even vanuit dat de luisteraar nog niet heeft gedaan. Dus wat is een family groep conference?

Hedda: Ja, heel kort gezegd is een family group conference, Wat wij in het Nederlands vertaald hebben naar een eigen kracht-conferentie is een bijeenkomst rond in de jeugdzorg een kind of jongeren, met alle mensen die voor hem of haar belangrijk zijn, die kunnen meedenken en waar uiteindelijk een plan gemaakt wordt. Voor de vraag en het grote verschil met hoe het meestal gaat in de jeugdzorg is dat als er zorgen zijn over een kind, komt er een professional en die ziet die zorgen en die gaat nadenken over een oplossing. En voordat je het weet, in Nederland wordt die oplossingen gevonden binnen jeugdzorg of jeugdbescherming en als ze er niet uitkomen, gaat het verder naar een andere professional. En voor je het weet heeft een kind meer en meer professionals om zich heen. En wat er nu vaak gebeurt in Nederland is dat in al die stappen steeds over wordt geslagen op om te vragen aan het kind: wie zijn belangrijk voor je? Wie waren belangrijk voor je? Wie kunnen meedenken, wie wil je erbij hebben? En dat dus een kind dat in jeugdzorg terechtkomt of zorg krijgt, steeds meer en meer professionals heeft en mede daardoor minder en minder contacten met zijn eigen mensen. En nu wordt er wel vaker gevraagd: heb je netwerk, wie kunnen helpen, maar echt investeren in wie zijn belangrijk voor je en zorgen dat die mensen mogen meedenken en mogen meebesluiten gebeurt eigenlijk nauwelijks. En dat verschil is wat we in hun eigen kracht-conferentie proberen te doen. 

Angelo: Steeds vaker zie je dat dat dat het netwerk wel wordt betrokken en dat die wordt ingezet en dat inzetten, dat past, helemaal niet bij hoe wij denken, want wij gaan ervanuit dat dat netwerk er gewoon is en dat is het vertrekpunt dat die mensen die belangrijk zijn voor een kind, er zijn. In plaats van dat ze gebruikt kunnen worden, zijn zij een onderdeel van, nou ja, hè, zoals we dat ook wel eens noemen, de kwestie. Er is iets aan de hand en daar moet een plan voor bedacht worden. 

Ruben: En in Nederland zijn we heel goed in om ergens een sticker op te plakken en andere professionals het werk laten doen of het medicaliseren maar er zijn culturen waar dit veel meer al in de cultuur zit en waar ook de eigen kracht centrale op gebaseerd is. Welke cultuur is dat? 

Angelo: De oorsprong.. nou dat kan Hedda veel mooiere vertellen. 

Hedda: Nou ja, jijook Angelo, maar de oorsprong van de eigenlijk van alles wat wij geleerd hebben, zit aan de andere kant van de wereld, in Nieuw-Zeeland en eigenlijk zeggen wij altijd: we hebben twee bronnen van inspiratie in Nieuw-Zeeland en de eerste bron is eigenlijk de belangrijkste zijn de maori’s en wat wij heel erg geleerd hebben van hen is om als er een kwestie is zoals Angelo zo mooi zei, je niet moet uitsluiten, maar moet insluiten en dat betekent dat als er een kwestie is, een vraag zorgen rond een kind of een persoon, dan is het eerste wat je doet aan die persoon vragen: van wie horen erbij? Bij jou, bij wat er gebeurd is en laten we zorgen dat die mee kunnen denken en wat ze daar dus gewoon in hun cultuur doen. Is die mensen er keer op keer op keer bij vragen en zeggen: jongens, we hebben jullie nodig, niemand redt het alleen, en dan zitten ze met elkaar in een kring en praten ze over wat er aan de hand is, totdat ze eruit komen. En zo nemen zij besluiten. Dat zit in hun cultuur en wij hebben daar heel erg van geleerd. Om dus echt te gaan investeren in wie horen er bij dit kind? En die stap nooit over te slaan, is echt essentieel. En hoe gaat het dan nog even? De tweede bron, want het is ook, het is wel belangrijke, die kan kort, maar dat is ook een hele belangrijke bron. Dat is de overheid van nieuw zeeland, die namelijk in de jaren 80 twee problemen hadden. Het eerste probleem hadden ze met de Maoris die zeiden: het kan niet kloppen dat veel meer van onze kinderen uit huis geplaatst worden, in kindertehuizen terechtkomen in jeugdgevangenissen zonder dat we ze weer terugzien daar moet iets, een andere manier en die andere manier moet veel meer aansluiten bij onze manier van besluiten nemen. Het tweede probleem was een financieel probleem. Nou, die herkennen we nu wel in ons land. De jeugdzorg zoals we hem hadden ingericht, was zo gericht op professionals zo vanuit het idee dat er voor ieder probleem een loket en een functie moest komen, dat niet meer betaalbaar was. Wat de overheid heeft gedaan, is panels ingericht in het hele land en aan de mensen in het land gevraagd. Hoe kan het anders? Weet je wat wij nu hebben beschreven in het Essay, want de uitkomst was: je moet veel meer aansluiten bij mensen zelf en denken in kringen en vertrouwen dat kringen rond mensen heel goed weten wat er aan de hand is, wat er nodig is, heel goed in staat zijn om daar zelf iets aan te doen en aan te geven wat ze nodig hebben. En die overheid heeft toen in ’89 de wet veranderd en in de wet gezegd: er worden vanaf nu geen besluiten genomen over kinderen of jongeren voordat er een family group conference is geweest, de eigen kracht-conferentie dus. Dat betekende dat vanaf dat moment het Normaal werd dat kringen na gingen denken over de kwesties plannen maakte en dat de hulpverlening aansloot bij die plannen en ook de financiering volgens die plannen gebeurde. Wij hadden toen contact daar en wij dachten dat is interessant zou hier ook moeten we zijn begonnen bij de ministeries. Die zeiden: hartstikke boeiend, we gaan de wet nu niet veranderen, maar ga maar in de slag aan de slag en zo zijn wij eind jaren 90 2000 stapje voor stapje begonnen. 

Angelo: En in 2015 is er dus wel in de wet gekomen dat je het recht hebt op een familiegroepsplan alleen wat daar, ja, mijn inziens niet goed aan is gedaan, is dat je je hebt het recht wel, maar de ondersteuning voor dat recht niet. En dat maakt het ingewikkeld om in Nederland dat dus voor mekaar te krijgen. Wat, ja, wat ik, wat ik nog wel belangrijk vond om om te melden is dat wat ik vaak hoor van mensen die vragen: wat? Hè, als je vraagt: wat is een familiegroep conferentie of wat is een? Hoe? Hoe werkt dat dan? Is dat dat het antwoord dat we de tijd nemen die nodig is, dat mensen dat soms ingewikkeld vinden. Ze zijn geneigd om bij een bijeenkomst te denken. Nou, het duurt een uur of anderhalf uur en dan moet het klaar en de houding om net zoveel tijd te nemen als dat nodig is om ja te doen. Ja, dat is, dat is ook wel een essentieel onderdeel 

Ruben: Want kun je vertellen hoe dat dan in zijn werk gaat, waar organiseer je dat dan? Met wie? En en is daar dan ook een profe professional bij betrokken? Want dat gebeurt waarschijnlijk niet vanzelf. Hoe, hoe hoe gaat dat praktisch in zijn werk? 

Angelo: Er zijn eigenlijk twee vormen van aanvragen, om het maar even zo te zeggen. Er is een vorm waarbij een professional ons benaderd om mee te denken en te kijken of er een eigen kracht-conferentie mogelijk is, en de andere vorm is dat de burger zelf bij ons terechtkomt en in alle tweede varianten gaat het altijd over die samenwerking. Dus om te kijken: wie zijn er dan nodig en wie zijn er dan betrokken? En dan ga ik op zoek. Als als we uiteindelijk hebben besloten om te zeggen: nou en een eigen kracht-conferentie past, hè dat, dat is het juiste middel om in te zetten, dan ga ik als regiomanager op zoek binnen onze groep coördinatoren wie dat dan zou kunnen doen en die coördinator horen. Dat zijn onafhankelijke, ja, zeggen we, professionals ja, dat zeggen we eigenlijk nooit, hè, het zijn geen proffesionals. Het zijn mensen die opgeleid zijn in dit gedachtegoed die een training hebben gehad en die gecoacht en ondersteund worden om op deze manier te denken en en te werken. En zij gaan eigenlijk met iedereen in gesprek over. Wat is dan zo’n eigen kracht-conferentie hoe werkt zo’n eigen kracht-conferentie en wat is er nodig om daar aanwezig te kunnen zijn? Hoe kan iedereen fijn en veilig deelnemen aan die eigen kracht-conferentie en welke dingen moeten daar in ieder geval verteld en gezegd worden? En doordat die coördinator dat nou ja, heel zorgvuldig met iedereen stap voor stap voorbereidt weet eigenlijk iedereen die naar zo’n conferentie toekomt weet ook eigenlijk wat van ze verwacht wordt en wat daar de bedoeling is. Nou, en die conferentie is dan opgebouwd en in verschillende fases, sla ik een stap over? Nou ja, dit is om zo en die conferentie, die is dan opgebouwd in in verschillende fases. De eerste fase, dat ja, dat noemen we ook wel de informatiefase dat is de fase waarin alle informatie gedeeld wordt, die er nodig is om het plan te kunnen maken. De tweede fase en dat is eigenlijk de ja, de meest essentiële fase, wat ik daar heel grappig aan vind, dat is de fase waar de professionals eruit gaan en ook de eigen kracht, coördinator er niet bij is. En dat is dat is de fase waar alle betrokken mensen, zoals wij dat noemen, he de kring, het plan maken. En in de derde fase noemen we dan ook wel de presentatiefase en dat is de fase waarin soms de professionals maar in ieder geval de eigen kracht coordinator terugkomen, terugkomt in in de familiegroep om aan hen te vragen: nou, wat is jullie plan? En die helpt dan bij het opschrijven van dat plan. En daar worden de borgingsvragen ook, nou ja gesteld. Dus soms, hè, als we praten over in de jeugdzorg dan kan het zo zijn dat Truusje of klaasje of Jantje of Ali het weekend naar naar naar opa toe gaat. En dan dan wordt wel de vraag gesteld: wat is dan het weekend? En hoe ziet dat er dan uit? Als het weekend? Nou ja, als na het weekend, op de Maandag ook nog een vrije dag is, hoe ga je daarmee om? We hebben wel ervaring bij het maken van plannen, maar in principe is het het plan van van de familiegroep en zijn wij daar niet om daar suggesties in te doen of een opmerking van te maken. In de coaching zeg ik wel eens tegen cordinatoren als je niet begrijpt wat ze hebben gezegd en je herhaalt de woorden en iedereen knikt: ja, schrijf je het gewoon op. Wij hoeven het niet te snappen het is het is van de mensen zelf. 

Ruben: En dit werkt tenminste dat zien jullie in de praktijk. 

Ruben: Maar er is, er is nog een vierde fase en die moeten we niet vergeten. Soms is het zo dat we een hele mooie plannen maken en dat het daarna niet lukt om die plannen goed uit te voeren. En dan gaan we wat wat ik zie, dat er gebeurt en dat vind ik heel jammer. Dan slaan we de belangrijkste stap over. Dat is opnieuw weer de mensen samen te laten komen en dat is nou ja, ik wil hem niet als vierde fase neerzetten. Van dat is altijd zo, want het gaat ook heel vaak gewoon goed en dan is die vierde fase niet nodig. Maar we hebben ook nog een een mogelijkheid tot een vervolgconferentie dan komen we dus weer opnieuw samen om opnieuw te kijken waarom het niet lukt. Of nou dus dat, ik vind dat wel een belangrijke, omdat jullie monitoren ook wat het wat er uitkomt en hoe het dan gaat. Daarna. 

Angelo: Nou ja, wij, de groep, monitort hè, dus wij nemen niet over. Wij zijn niet degene die daar regie over hebben, maar we. We stellen wel de vraag: wie gaat dat dan doen? 

Hedda: Ja, ja, en het is altijd onderdeel van het plan. Daar starten we al mee, met dat vermelden in de voorbereiding dat we zeggen: neem op twee dingen op in het plan: wie komen wanneer weer bij elkaar om te kijken of het loopt en als er iets misgaat voor dat moment? Wie neemt het initiatief? Dus dat is ook borging hè dat je zorgt dat ze ook zelf mee verder kunnen. En we weten uit onderzoek er is heel veel onderzoek gedaan naar eigen kracht-conferenties weten we heel veel van, maar wat we op dit punt weten, is dat gemiddeld 88 procent nog 3 keer bij elkaar is gekomen in het jaar erna, zonder dat wij daar iets in hoeven te doen. Dus dat borgen gebeurt, dat is wel belangrijk. 

Angelo: Maar waar het punt wat ik wilde maken ging over dat professionals dan meer overnemen, als het dan niet goed lukt, dan dan is, is het is de neiging om te zeggen: ja, het lukt de groep niet. Dus moeten wij iets terwijl dat wij zeggen: ho terug, de regie daar laten waar het hoort. Dus gaan we die groep weer zien. 

Ruben: Precies en dit is een mooi voorbeeld hoe in de nieuwe polder de burger zelf in staat wordt gesteld in haar omgeving. Met oplossingen komen in plaats van dat we het over de schutting gooien bij de professional en het werkt nou in in de kun je precies de rapporten op naast aan en dan jullie heel secuur in geweest. Maar ik ik las ook dat dat als nieuw zeeland is dit gewoon wordt dit breed toe gepast en in Nederland helaas nog niet. Maar het is geen overhoring hoor. Maar je gaf ook aan hoeveel jongeren in nieuw zeeland in de jeugdzorg zaten en hoeveel in Nederland. En dat is best wel een groot verschil. 

Hedda: Ja, een enorm verschil en we hebben nog steeds goede contacten met de mensen in Nieuw-Zeeland die helpen ons ook nog steeds meedenken we wisselen ook uit en en dat is ongelooflijk fijn en zo weten we dus dat in Nieuw Zeeland wonen natuurlijk veel minder mensen Nieuw-Zeeland woont, vijf miljoen wonen, vijf miljoen mensen. Wij hebben er natuurlijk tussen de zeventien en achttien miljoen en in Nieuw-Zeeland zijn 4000 kinderen met een jeugdbeschermingsmaatregel waar dat er in Nederland bijna 37000 zijn. En dan hebben we het echt over een maatregel. Want als we kijken in Nederland naar hoeveel kinderen in de jeugdzorg zitten dus te maken hebben, zijn dat er 457000. Dat betekent eigenlijk dat in nieuwe land 0,4 procent van de jongeren, dus vier per 1000, echt een maatregel hebben, waar dat er in Nederland Elf per 1000 zijn. En dan hebben we het echt over maatregelen, niet eens kijkend naar jeugdzorg in het algemeen. En wat ook nog een belangrijk verschil is, wat zeker te maken heeft met het systematisch starten met een family group conference in Nieuw-Zeeland van alle jongeren die waarvoor toch besloten is, die kunnen op dit moment niet bij de ouders wonen. Woont vijfen 65 procent bij familie of bekende, waar dat in Nederland maar 23 is. En dat is in het leven van een kind een enorm verschil. 

Ruben: Ja. 

Hedda: Wat ik nog wel even dacht, net en wat hierbij ook een belangrijk is om te benoemen, is dat als je start met een eigen kracht-conferentie uitgaat van eigen kracht, dat dat niet betekent het is alleen maar eigen kracht, hè, dat is een beetje het woord. Alsof professionals daar niet belangrijk in zijn, en ik denk dat je het belangrijk in jouw verhaal, hoe jij het net uitlegde hoor je dat ook wel een beetje. Maar ik vind wel belangrijk om nog te benadrukken dat het gaat over besluitvorming bij families laten. Maar families hebben in heel veel situaties wel degelijk professionals nodig. Dus professionals zijn ook belangrijk. Het is alleen wat we in Nederland vaak doen, is de besluitvorming bij die professionals leggen. En als je dat doet, zie je dat er veel meer professionele hulp komt, terwijl als je besluitvorming bij de kring neerlegt familievrienden buren, bekenden, blijkt dat zo’n 80 procent van de dingen die ze bedenken, gaan ze zelf doen en 20 procent zijn vragen voor professionals dus er is veel minder zorg nodig. Maar er is nog steeds wel zorg nodig en ik vind het echt belangrijk om te benadrukken. Dat is dus niet een model als die zegt: burgers doen het helemaal zelf, daar zit de kern niet. 

Ruben: Snap ik en nou dus het werkt, de podcast heeft Money Matters en het gaat erover in een nieuwe polder, over financieren dus dat het belangrijkste is dat het werkt voor het kind. Maar er zitten ook geldstromen achter. Ja, want als samenleving kunnen we enorm veel geld besparen door dit op te pakken, toch? 

Angelo: Zeker. 

Ruben: Kun je daar iets over zeggen. 

Angelo: Ja, in de essay hebben we daar mooie cijfertjes en tabelletjes voor bedacht. Ik pak hem er even bij. Hoor, ja, nou, wat ik belangrijk, wat daar een heel belangrijk onderdeel in is, is dat. Als regiomanager ben ik in gesprek met verschillende gemeentes om te kijken: hoe zorg het nou dat we die financieringsstroom hebben. En we hebben als eigen krachtcentrale manier bedacht waarop we dit dit doen. En daar daar hebben we ook nog wel eens ja, onze vraag, niet onze vraagtekens, maar ik moet het even anders verwoorden, maar de financieringsstroom is nu gebaseerd op conferenties. Dus de aantal conferenties die we doen, dat bepaalt hoe we onze organisatie kunnen vormgeven en ik zou veel meer toe willen nadat we het eigen maken dat we op deze manier werken. Dus die financieringsstroom zou ik ook al een verschil in willen maken. Dus wij zijn ooit zo ontstaan en we zijn zo gaan werken. Maar ik ben nu vooral ook in mijn werk in gesprek met met collega’s en maar ook met gemeentes is over Hoe kunnen we die financiering stroom naar zo maken dat ons werk altijd gebeurt en dat deze werkwijze altijd toegepast kan worden. En dat dan, hè de afrekening niet op op per conferentie hoeft te gebeuren. Maar als we kijken naar nou de in de essay staat ook wel het inzet van 100 conferenties hebben we dan genomen. En als je kijkt naar wat de besparing is, naar aftrek van de kosten voor een EKC, als je dat doet op 100 conferenties en dat gaat dan over 29 ondertoezichtstelling voorkomen of opgeven, 44 uithuisplaatsingen voorkomen en veertien uithuisplaatsingen beëindigt dan is dat een kostenbesparing op jaarbasis 1,7 miljoen. Ja, dat is natuurlijk een ongelooflijk bedrag. 

Hedda: Ja, en je hoort het ook al een beetje in het voorbeeld dat ik net gaf. Hè, als je families dus de kans geeft om zelf na te denken, gaan ze dus gemiddeld 80 procent van de dingen zelf op zich nemen. Hè, en als je daarmee dus ook een uithuisplaatsing kunt voorkomen, los van wat natuurlijk het allerbelangrijkste is, de tranen voor kinderen, de ellende die het veroorzaakt, levenslang vaak. Dat is natuurlijk allerbelangrijkste, maar is dat gewoon per kind een ongelooflijke kostenbesparing. 

Ruben: Dus de wetgeving is er. Je hebt zelfs recht, volgens mij op een eigen kracht conferentie. 

Hedda: Nou op een familie groepconferentie 

Ruben: Excuus..het bewijs is er dat het werkt en dat het geld oplevert dan moet je mij toch echt uitleggen: waarom gebeurt er nog niet op grote schaal? 

Angelo: Dat zou ik ook graag willen weten. Nee. 

Hedda: Maar we hebben wel een idee Angelo 

Angelo: Ja, dat klopt, dat klopt en toch en toch zit daar ook wel een beetje. Ja, nou, misschien is dat ook wel een onderdeel van. Wij zijn niet zo gericht op dat geld, hè wij, wij die, want we hebben het over die tranen en die en die manier van werken en het ja, mensen recht, ja, recht doen aan aan wat de situatie is en hoe je dat samen oplost, dat het, ja, misschien ook wel een onderdeel van de , het onderdeel van de oplossing. Ik zal nooit zeggen als regiomanager tegen de gemeente: het is echt veel goedkoper om het zo te doen. Dat is niet de oorsprong van waarom wij dit aan het doen zijn. Het het is niet omdat we willen vertrekken vanuit het is goedkoper we willen vertrekken vanuit, het is betere zorg en het is een heel mooi bijvangst zou ik zeggen dat het goedkoper is. Maar dat, dat is niet het uitgangspunt. Volgens mij hebben we het niet bedacht omdat het goedkoper moest. 

Hedda: Nee, maar uiteindelijk, als je dat vertelt, is het wonderbaarlijk dat je je hebt, dus je ziet het is beter, het levert betere zorg op, iedereen is er tevreden over. Dat hebben we ook al jaren onderzoek, kinderen, families, professionals als ze betrokken zijn en ze snappen dit zeggen ze, dit is fijn werken, want ik word van vanaf nu weer gevraagd op waar ik echt goed in ben, en ik hoef heel veel dingen die ik daarvoor extra deed, niet te doen. Dus iedereen is tevreden en het bespaart geld. En het gebeurt niet. Nou, ik denk dat een belangrijke reden daarvoor ook heel erg in de essay bundel zit, en ik verwacht niet alleen in onze essay , maar in veel van de essays. Dat is in hoe we ons systeem hebben opgebouwd en ons systeem is gebouwd op beslissingsbevoegdheid bij professionals dus we hebben het in onze Ess hebben we ergens geschreven over de driehoek. Hè, met dank aan René Clarijs, die heeft uitgelegd dat ons systeem eigenlijk gezien kan worden als een driehoek tussen staat, markt en burger, en wat we eigenlijk gedaan hebben sinds de professionalisering van jeugdzorg, lang geleden, is dat we die kant staat-markt heel erg sterk zijn gaan maken. Dus we zijn heel veel gaan neerleggen bij de professionals we, we hebben daar een heel erg systeem voor opgebouwd, dat we professionals accrediteren en echt zo zeker te weten dat het allemaal voldoet aan standaarden en daarmee zijn we steeds meer en meer en meer vertrouwen daar gaan leggen. Maar ook macht en daarmee dus macht weg zijn gaan halen. Als je naar die drie kijkt, bij de burger, de laatste jaren zeggen we wel: netwerken zijn belangrijk en vraaggericht werken, maar wat we daar niet bij gedaan hebben, is beslissingsbevoegdheid leggen bij die burger. Dus als die burger zelf iets wil, dan moet je heel hard trekken om dat te krijgen en het zit niet in ons systeem gebakken om dat aan die kant neer te leggen. En nu is er de laatste jaren meer aandacht, hè, maar jij zei het al. Hoe de aandacht voor netwerken is, is dat we als professionals in onze intakelijst ik zeg het nu een beetje gechargeerd maar ik zie het in de praktijk wel vaak. Als één van de vragen hebben heb je netwerk en dan zeggen mensen vaak nee, of ik wil mijn netwerk niet belasten of ik wil niet dat ze weten dat het niet zo goed met me gaat, ook onze top-drie van meest gehoorde antwoorden. Wat het gevolg is, is dat een professional zegt: ik heb het gevraagd, klaar en ik ga weer verder, dus moet het professioneel. Wat wij geleerd hebben, is dat we andere vragen stellen. Dus wij vragen nooit: heb je netwerk of kan je netwerk helpen? Wij vragen aan mensen. Wie zijn belangrijk voor je? Nou, alle vragen die we net al noemden wie hebben ook zorgen over je kinderen? We willen ook dat het goed met jullie gaat. Wie waren belangrijk, enzovoort, enzovoort? En als je die vraag stelt, dan ga je investeren in verbindingen en dan blijken ze er dus te zijn, gemiddeld tussen de tien en vijftien mensen voor ieder kind in een situatie waar het niet goed gaat. Dat is echt prachtig, dat is enorm, dat is belangrijk. Maar als we het houden bij die vraag, wie kunnen jou helpen? Dus als we proberen dat netwerk in te zetten, dan gaat het niet niet werken. En die verandering, dus die kans om de burger weer die kracht te geven die nodig is om dit systeem zo te krijgen, zoals we het allemaal zeggen te willen, die zit hem dus in. Anders kijken, andere vragen stellen en daar zouden we heen moeten. En de conferentie is daar een prachtige manier voor. Maar de kern van ons werk is niet de eigen kracht-conferentie de kern is die verandering, dat we dat normaal gaan maken, dat we investeren in mensen die voor kinderen en jongeren, als we het over jeugdzorg hebben, belangrijk zijn en dus echt gaan doorvragen andere vragen gaan stellen. Daar zit die. 

Angelo: Weet je, als ik aan jou vraag waar je niet zo goed in bent en waar je hulp bij nodig hebt, dan vind je dat best moeilijk, misschien om te vertellen. Maar als ik aan jou ga vragen: waar ben je goed in en waarmee zou je mij kunnen helpen? Dan kun je dat waarschijnlijk zo opnoemen en dat is ook iets wat in onze maatschappij aan de hand is. Dus als ik aan iemand vraag, eigenlijk weet iedereen het wel. Het is gewoon een vraag die je misschien de luisteraar, ook wel aan zichzelf kan stellen. Die als je, als je ergens mee zit, naar wie zou je toegaan die kunnen mensen wel voor zichzelf beantwoorden en dat zijn er misschien één of twee, hè, misschien vijf, als je heel erg geluk hebt. Maar als je de vraag stelt voor wie zou jij klaar staan, dan kunnen mensen best wel een lijstje opnoemen en daar zit ook daar zit ons geluk ook dat dat dat dat er gewoon is en dat er mensen elkaar willen helpen. En en soms en daar zijn onze vrijdag verhalen natuurlijk ook een mooi voorbeeld van, soms zit het in hele simpele, kleine dingetjes wat de oplossing is voor een heel groot duur probleem. En een voorbeeld is het een vrijdag verhaal. Dat gaat over een familie waarbij de buurman uiteindelijk de kinderen naar school brengt. En die buurman zegt: ach, als ik een half uurtje later op mijn werk begin, dan ja, dan kan ik dat wel doen, terwijl de oorsprong van dat probleem en hoeveel professionals betrokken waren, daar gaat tonnen in om, terwijl die buurman zegt: ach, als ik een half uurtje later op mijn werk kom, ik dat ook prima opgelost. Die kenden die kinderen, al, die kinderen waren al nou meer als tien jaar betrokken, die man, die heeft, die kinderen zien opgroeien en die vond dat geen moeite. En en daar zit, ja, daar zit de essentie van eigen kracht en de oplossing. Dat is ook iets, hè, misschien moeten we dat ook niet vergeten, professionals want daar, dat is een belangrijk onderdeel van mijn werk. Ik ben vaak in gesprek met professionals over dat dat wat er uit het plan komt, dat dat genoeg is, dat dat voldoende is en dat we vertrouwen moeten hebben in dat wat een ander bedenkt als oplossing voor een probleem, dat dat misschien niet de oplossing is die ik zou bedenken, maar dat dat ook een goede oplossing is. Dus dat je ook het ja, als je, als je werkt met eigen kracht, dus ook toe moet laten om je eigen opvattingen over hoe het opgelost moet worden, om dat los te laten en als professionals dat kunnen en dat kunnen ze gelukkig ook heel vaak. Ja, dan komen daar geweldige plannen uit. 

Ruben: Zeker, kijk, ik denk dat het mooi is om mee mee af te ronden en ook als je kijkt naar waarom het in de oude polder nog niet gebeurt, ondanks dat er wetgeving voor is, ondanks dat er bewijsvoering voor is en in de nieuwe polder hopelijk wel is dat beslissingsbevoegdheden weg moeten houden van markt en overheid naar de burger toe. Dat is misschien wel de kern van waarom, wat erachter zit, om dit dit te laten werken, dat iedereen, iedereen mindset de burger, in zijn eigen kracht wordt gezet en zelf met oplossingen mag komen. 

Hedda: En dat je daarbij dus uitgaat van vertrouwen in die burger met zijn kring, want daar gaat het meestal mis dat we gebouwd zijn op wantrouwen. En als je dat weer start te vertrouwen, dan is er zoveel mogelijk en gaat het geld weer zo de goede kant op rollen. Voor mij zit daar de kern. 

Angelo: Er zitten een aantal kernwaarden onder, hè, die eigenlijk vanaf het begin van de eigen kracht centrale staat. Dat is niemand kent de familie beter dan zijzelf actieve betrokkenheid van de familiegroep roep is essentieel voor een goed resultaat. De familiegroep is vrijwel altijd de beste plek om oplossingen te vinden en familiegroepen zijn heel goed in staat beslissingen te nemen over hun eigen leven. 

Ruben: Kijk, we gaan naar de uitsmijter 

Ruben: De uitsmijter is een vast onderdeel van Money Matters en nu gaat het erover. Wat moeten we in de nieuwe polder vooral niet meer doen? In andere woorden, wat smijt Money Matters vandaag nog het raam uit? Angelo? 

Angelo: Ja, het inzetten van de familiekring of het inzetten. Het inzetten. Je kan niet inzetten, daar moet je mee stoppen. 

Angelo: Dus niet inzetten, maar die familiekring centraal stellen, ja, 

Angelo: ja. 

Hedda: Ja, ja, dat was mijn gedachte ook en en dus centraal stellen en ervan uit gaan, erop vertrouwen dat die kring er is. Als we dat doen, dan gaan we dus ook andere vragen stellen, dus niet aan een keukentafel vragen: welk familielid kan jou helpen voor dat onderdeel van een plan dat eigenlijk al gemaakt is? Dat is namelijk inzetten. Dus stop daarmee, stop met denken vanuit de professional. Ik heb een plan gemaakt en ik ga daar familieleden bij kiezen en start met los laten en gewoon denken, die familie, precies de zin die jij net benoemde, de familiekring en dat kan ook een groep vrienden zijn. Zij weten wat er nodig is en ik ga daarop vertrouwen. Dus stop met het inzetten van familieleden en stopt met wantrouwen en start met vertrouwen.

Ruben: Ja, dank je wel, daarmee zijn we aan het einde gekomen van deze aflevering. Dank jullie wel voor je bijdrage, Hedda en Angelo, en dank voor het luisteren. Productie Daniel van de Poppe van spraakmaker Media, redactie Daphne Sprecher, Sam Wansink en ,Egidio Bundel inhoudelijk Partner Circel onderdeel van ABN Amro en vriendenloterij het Oranjefonds. Het boek.. bij de meeste plaatselijke boekwinkels kun je dat krijgen, dus ga er vooral aan toe en mocht niet vinden, dan kan je ook nog bij de grotere internethandel terecht. Wil je niks missen van Money Matters, abonneer je dan via iTunes, Spotify, of een ander favoriet podcastkanaal of neem een kijkje op onze website, www.socfin.nl, tot de volgende keer.

Het transcript van deze aflevering is ook te downloaden als PDF.