Het korte impactnieuws in deze aflevering:

• Rituals boekt recordomzet en maakt maatschappelijke impact
• Rubio en Capital G investeren 3 miljoen in het AI-gestuurd energiesysteem Chapter
• Eigenaren AFAS Software schenken 30 procent van het bedrijf aan goede doelen
• Borski Fund bereikt €50 miljoen met steun van M&G Investments

Ruben: Waarom kost het maken van sneakers 1,50 euro aan de natuur? En hoe maken we Europe great again? Je hoort het bij Money Matters.

Intro tune: Welkom bij Money Matters. Welkom bij Money Matters, de podcast voor al je impactnieuws. We nemen je mee door landschap van impact investeren en we praten je bij over de impacteconomie. Waar gaat het goed? Wat kan er beter? Dat bespreken we in Money Matters, een podcast van Social Finance NL in samenwerking met Circl.

Ruben: Fijn dat je weer luistert. Welkom bij Money Matters. En vandaag als co-host Henk Hofstede.

Henk: Dag Ruben, hallo.

Ruben: Wat super dat je er bent. Dankjewel. Je vuurdoop.

Henk: Mijn vuurdoop, ja zeker.

Ruben: Jij bent sectorbanker retail in het mooi Nederlands bij ABN AMRO. Met een focus ook op duurzaamheid en circulariteit. Wat doet een sectorbanker retail? Wat heb je bijvoorbeeld vrije week zo gedaan? Waar kom je?

Henk: Dat zijn heel veel vragen tegelijk, maar ik zeg altijd ik heb de mooiste baan van de bank. Ik volg voor ABN AMRO Bank alle ontwikkelingen en trends in de sector retail. En afgelopen week was ik een mooie week. Ik was bij een ronde tafelsessie van de SER in Den Haag over sociale impact in de in de ketenindustrie of in de in de textielindustrie.Textielketen, was heel interessant met vakbonden, retailers en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Buitenlandse Zaken en ik mocht vorige week een workshop leiden bij het True Price festival in Pakhuis de Zwijger van True Price en Impact Institute, ook heel erg leuk.

Ruben: Nou daar horen we straks meer over maar ik ben zo’n oren en ogen van de bank en hou je de sector in de gaten en schrijf je ook en publiceer je spreek je over de sector.

Henk: Zeker, never have a dull moment in deze sector.

Ruben: Kijk, we hebben echt een enorme virtuele bak met nieuwtjes klaar staan deze week. Er gebeurt ontzettend veel in de wereld. Zeker. Maar voordat we daarmee aan de slag gaan starten we altijd met de Luisteraarsvraag.

Ruben: Ja, en we hebben vandaag een vraag ingestuurd gekregen van Jolanda en zij vraagt zich het volgende af. De Verenigde Staten staan op het punt ingrijpende veranderingen door te voeren in hun klimaatbeleid. Met het verlaten van het klimaatakkoord, het stopzetten van windenergieprojecten en het intensiveren van olieproductie lijkt het erop dat fossiele brandstoffen opnieuw de voorkeur krijgen. Is er nog hoop voor een duurzame toekomst in de VS? Nou, is er nog hoop, Henk? Wil jij die vraag in één minuut beantwoorden?

Henk: Er is altijd hoop, goede vraag Jolanda. Ja, drill baby drill, economie first, dat is wel wat je nu ziet in Amerika. Dus daar zou je op zich dan niet heel vrolijk van worden. Natuurgebieden die minder beschermd worden om de mijnbouw en de oliebedrijven wat meer ruimte te geven. Alles voor de economie. Uitstap uit het Parijsakkoord is allemaal al gebeurd meteen op dag één, maar er schijnt ook wel licht of zon achter de wolken zou ik zeggen. Want productie van zonne-energie en van windenergie in Amerika gaat heel erg de goede kant. Zelfs zonnesubsidies vanuit de overheid denk ik dat dat wel doorgang gaat. En dat veel bedrijven zien dat ze onafhankelijk willen worden van de fossiele industrie. Daarnaast zie je ook wel bewegingen dat zelfstandige staten, zoals New York, maar ook zeker Californië, niet de minste, hun eigen beleid uitstippelen. En ik moet nog maar zien dat overal waar een pennenstreep doorheen gaat, of er uiteindelijk ook rechters daarmee instemmen, want ook burgers en de natuur hebben ook inmiddels rechten in Amerika. Dus het is nog geen gelopen koers, dus ik ben ergens ook nog wel gematig positief.

Ruben: Kijk, dat hebben we nodig.

Henk: Die trein die dende door, de vraag is alleen, wanneer gaat Amerika echt verduurzamen? Nu even niet, maar goed, dat was acht jaar geleden, was dat ook niet het geval.

Ruben: Het is goed om positief blijven. Laten we dat vooral voorhouden. En we zijn dus dicht bij die tipping point, ook zonder de steun van Trump.

Henk: Zeker.

Ruben: Hopelijk, Jolanda, hebben we antwoord gegeven op je vraag.

Heb je nou ook een vraag die je wilt stellen? Stuur dan een berichtje naar Social Finance NLvia LinkedIn of info@ socfin.nl. Of gebruik dan voor het Instagram account Money Matters. En dan zullen we ook jouw vraag in de volgende aflevering beantwoorden. We gaan door naar het nieuws.

Ruben: Henk, welk nieuws heb jij vandaag meegenomen?

Henk: Mijn nieuws is het TruePrice festival event van vorige week in Pakhuis de Zwijger. TruePricing, hopelijk een bekend fenomeen voor de luisteraars. De prijs die wij voor producten betalen is vaak niet de eerlijke prijs. Er zitten heel veel verborgen, sociale en milieukosten in die het aan niet betaald worden door de keten of door ons als eindconsument en doorgeschoven worden naar toekomstige generaties. En ja, dat hou je niet lang vol. Dat event is georganiseerd door True Price en door Impact Institute. En ik heb toevallig voor jaar een rapport geschreven samen met Impact Institute over de impact van Non-food producten op de biodiversiteit. En dan zou je misschien als luisteraar denken van biodiversiteit? Biodiversiteit is de next big thing naast klimaatverandering. Ons welzijn en onze economie, onze welvaart is daar enorm mee verbonden. En we moeten zorgen dat dat verlies gestopt wordt.

Ruben: Ja, want we hebben alle twee mooie sneakers aan.

Henk: Ik ben er heel zuinidg op.

Ruben: Ja, en dat kost 1,50 euro aan de natuur. Waarom is dat?

Henk: Het is maar een getal, Ruben, want het had ook wel 3 euro kunnen zijn. Maar dat is ook een gebrek aan data wat we hebben. Dat was nou juist datgene waar ik op zoek naar was. De producten die we met z’n allen produceren en consumeren vooral. Wat voor impact heeft het nou op die biodiversiteit? Even terug naar biodiversiteit en ecosystemen. Want dat ligt heel nauw aan elkaar. Ecosystemen dat kan een loofbos zijn of dat kan de Waddenzee zijn of een oerwoud of een savanne maar dat heeft dat levert ecosysteemdiensten. Bijvoorbeeld een boom neemt CO2 op, neemt water op, geeft koelte. Oerwouden geven ingrediënten voor het ontwikkelen van medicijnen. De zeeën die bevoorraden mensen van vis. 40% van de wereldbevolking is afhankelijk van vis. Landbouwgronden die werken alleen maar als de bodem gezond is. Insecten die gewassen bestuiven, dat zijn heel veel zaken die de natuur voor ons doet, ecosysteemdiensten, als die niet meer werken of in elkaar storten dan hebben wij met elkaar een enorm probleem. Vandaar ook dat biodiversiteit en het behouden van zo enorm belangrijk is. In 2023 hebben wij wereldwijd GDP, een global domestic product zoals dat te noemen, hebben wij meer dan 96 biljoen euro bij elkaar omgezet. Een biljoen is een 1 met 12 nullen.

Ruben: Duizend miljard. Ja, duizend miljard. Meer dan de helft van die totale productie is op een of andere manier direct verbonden met ecosysteemdiensten. Dus je voelt het al wel aankomen. Als dat in elkaar stort en die diensten doen niet meer wat ze wat ze ons zouden moeten leveren, dan heeft dat een enorme impact op onze welvaart en ons welzijn. Dus vandaar ook hebben we een onderzoek gedaan. Wat doet nou het produceren van bepaalde producten op die biodiversiteit? En je kan van alles nemen, want jij en ik, wij consumeren misschien wel honderden producten. Ik heb gezegd van nou, laten we laten we ons richten op die mooie sneakers. Want we zijn er allemaal gek op. Een gemiddelde Nederlander heeft zes sneakers in zijn kast liggen. Een tweepersoons bankstel en iedereen heeft wel een mobiele telefoon en er misschien wel drie in de kast liggen. Nou dat hebben we samen met Impact Institute hebben we dat allemaal doorgerekend. Wat komt er allemaal vrij bij de productie en de data die ervan voorradig was. Kwamen we uiteindelijk tot constructieve getallen van 1,50 euro voor een paar sneakers. 109 euro voor een bankstel geloof ik en 7,50 euro voor een telefoon. Maar dan heb je nog niet eens alle data kunnen achterhalen. Dus het zijn hele constructieve bedragen.

Ruben: En dat geld is eigenlijk om die biodiversiteitservices te repareren.

Henk: Exact. Heb je dat nodig? Dus ik kan zeggen van, want iemand zei tegen mij, 1 euro 50 voor een paar sneakers is ook nog niet zoveel. Nee, dat is ook een voordeel misschien. Dus als we allemaal bereid zijn om 1,50 euro meer te betalen of die keten zorgt met elkaar ervoor dat die 1,50 euro aan biodiversiteit of ecosysteemverlies gerepareerd wordt, of dat geld erin gestopt wordt om die systemen te repareren, dan hebben we het probleem uiteindelijk verholpen. Dus het zijn op zich ook niet zo’n hele kleine bedragen. Alleen, wij kopen met elkaar 1,2 miljard sneakers per jaar. Elk jaar weer. Een gemiddelde Nederlander heeft zes paar sneakers. Dus als je dat dan optelt en dat elk jaar maar weer vermenigvuldigt, ja dan is dat enorm.

Ruben: En waarom is het zo belangrijk om dat te berekenen? Wat kunnen we dan meten? Henk: Nou kijk, meten is weten. Je moet uiteindelijk waarde hebben om daarop te kunnen sturen. En dat is ook het werk van Impact Institute. Maar als je weet waar jij als bedrijf zijnde met jouw producten… Kijk een gemiddelde retailer die produceert niet zelf. Die koopt alleen maar producten in, maar die moet wel weten hoe ze een keten in mekaar steekt. Als jij weet in jouw keten waar de grootste invloed is op biodiversiteit en op ecosystemen, dan kan je daar iets aan doen.

Ruben: Ja.

Henk: En dat zijn misschien wel 10 of 20 punten, maar pak dan in ieder geval de drie meest importante hotspots, zoals ze dat dan wel eens mooi noemen, en ga daar mee aan de slag. Dus je moet eerst weten wat het effect is voordat je daar überhaupt mee aan de slag

kunt gaan. En dat was eigenlijk een beetje het achterliggende verhaal van dit rapport. Ik zou zeggen, beste luisteraars, ga eens naar www.abnamro.nl/retail, daar staat het op. Maar biodiversiteit en het behouden van is ontzettend belangrijk voor het welzijn van onszelf. Het is al elk jaar weer. Het komt elk jaar weer terug.

Ruben: Je hebt hier ook in die supermarkt in Amsterdam waar je kan betalen. De Aanzet.

Henk: Ja de Aanzet. Laatst was ik daar.

Ruben: Waarom biodiversiteit en True Price ook zo relevant is deze week, is omdat de gemeente Amsterdam heeft een initiatiefnota aangenomen om veel meer met True Price te gaan werken. En om in aanbesteding ook de True Price mee te nemen in de selectie van de leverancier. En ik sprak daarover Rob Hofland, fractievoorzitter van D66 Amsterdam, waarom hij dit initiatief heeft genomen.

Rob Hofland: “Stel je voor je koopt een spotgoedkope wasmachine. Koop je, denk je, maar snel gaat die kapot. De reparaties stapelen zich op en uiteindelijk moet je alsnog een nieuwe kopen. Uiteindelijk ben je dus duurder uit. Dat is precies wat nu gebeurt met veel producten. In de winkel lijken ze goedkoop, maar de verborgen kosten, milieuvervuiling, CO2-uitstoot, maatschappelijke schade, die betalen we later via belastingen of verslechterd klimaat. Dat is oneerlijk. Daarom wil ik dat we in Amsterdam de echte prijs inzichtelijk maken. Dat je duurzame keuzes dus beloont en niet bestraft. En Amsterdam koopt voor 3 miljard in, dus dat kan een groot verschil maken. Dus geen moreel appel meer op de consument, maar een systeem waarin de goedkoopste optie ook echt de goedkoopste optie is.”

Ruben: Ja, dus de gemeente Amsterdam gaat dus volgens mij op de aanbesteding warme en koude dranken, dus de koffie die de ambtenaren daar drinken, gaan ze onderzoek doen wat dan de true price is van de aanbiedingen die ze krijgen. En dan gaan ze op basis daarvan een besluit nemen. Dus volgens mij een hartstikke mooie pilot. Dat geeft aan er wordt 2 miljard ingekocht voor de gemeente Amsterdam. Drie zelfs. Maar een hartstikke mooie pilot, zeker als meer gemeenten en ook het rijk dat gaan doen. Dan heb je in die hele keten krijg je dan veel meer een True Price gedachte.

Henk: Ja, ik vind het een heel mooi initiatief. Verduurzaming is niet alleen iets van de overheid, maar ook iets voor retailers en ondernemingen en uiteindelijk ook voor de consument. Maar het zou enorm helpen als overheden, lokale overheden, gemeentes, steden, maar ook bijvoorbeeld Defensie, wat dan ook, juist letten op de True Price van de producten die ze inkopen, want dan kan je daarmee het goede voorbeeld laten zien en geef je dit soort bedrijven, die proberen beter te doen dan de rest van de markt, in ieder geval een flinke duw in de rug te geven.

Ruben: Eigenlijk want je hebt nu natuurlijk deze week die btw discussie dat die van 20 naar 20,4 gaat. Maar eigenlijk moet je een bts hebben in plaats van btw niet op toegevoegde waarde maar op toegevoegde schadebelasting. Dat vind ik een hele goeie. Zodat de True Price echt in de prijs zit. Maar we gaan het volgen zowel hier in Amsterdam als ook landelijk, wat er allemaal gaat gebeuren. Maar het zou mooi zijn als er meer naar True Price gehandeld werden. We gaan naar het korte nieuws.

1. Rituals boekt recordomzet en maakt maatschappelijke impact. Met een recordomzet van 2,1 miljard euro blijft Rituals groeien, mede dankzij 241 nieuwe winkels. Tegelijkertijd zet het bedrijf sterk in op maatschappelijke impact door 10% van de netto-winst te doneren aan NGO’s die inheemse gemeenschappen en maritieme ecosystemen ondersteunen.
2. Rubio en Capital G investeren 3 miljoen in het AI-gestuurd energiesysteem Chapter. Chapter is een Nederlandse start-up die een AI-gestuurd besturingssysteem ontwikkelt van de duurzame energiesector. Het systeem wordt momenteel getest door Europese fabrikanten. Het doel is om de technische arbeidskloof aan te pakken door directe en zelfsturende oplossingen te bieden voor installateurs en de efficiëntie van energieprojectinstallaties te verbeteren.
3. Afas doneert 30% van haar aandelen. De twee families achter het softwarebedrijf Afas hebben 30% van het bedrijf geschonken aan twee liefdadigheidsinstellingen die zij eerder hebben opgericht. Het gaat om een voor Nederland uitzonderlijke aandelenschenking met een geschatte waarde van tenminste 500 miljoen euro.
4. Borski Fund bereikt 50 miljoen met steun van M&G Investments. Het Amsterdamse Borski Fund heeft haar doel met 50 miljoen bereikt dankzij een investering van 9 miljoen euro door M&G Investments. Dit fonds ondersteunt vrouwelijke ondernemers en bedrijven met een positieve impact op vrouwen. Naast financiële groei hoopt het fonds met deze meldpaal meer investeringen in diversiteit en inclusie te stimuleren. Laura Rooseboom vertelt waarom het Borski Fonds zo succesvol is. “Het is Borski Fonds gelukt om de door ons gewenste omvang van 50 miljoen te bereiken met fundraising, omdat we het fonds begonnen zijn in een tijd dat diversiteit net een nieuw thema was dat toen juist op de agendas van grote institutionele investeerders kwam te staan. Helaas was er nu weer een andere wind met Trump als grote voorganger. Toch hopen we dat mensen blijven zien dat het nodig en winstgevend is om in diversiteit te investeren. En dat we een follow-up fonds kunnen beginnen dat als doel heeft twee keer zo groot te worden als het eerste fonds.”

Ruben: Kijk, allemaal mooie positieve nieuwtjes. Is er nog iets wat jij wil uitlichten?

Henk: Nou dat AVAS is natuurlijk wel aansprekend. 500 miljoen dat is echt wel gigantisch. Maar laat ik dan toch een beetje bij mijn eigen sector blijven. Rituals, retail. Het padeltje wordt ook wel genoemd van de Nederlandse retail. We hebben dit jaar 2024 een recordomzet gedraaid volgens mij van 2,1 miljard. Openen elke dag ergens wereldwijd een winkel. Maar die hebben gezegd dat zij weliswaar geen 30% maar dat ze 10% van de jaarlijkse netto winst afstaan aan goede doelen. Ik hoorde je een paar doelen net zeggen, maar ook onder andere het ontbossingsproject in Colombia. En dat doen ze op zich wel heel goed, want ook hun business en hun ingrediënten die ze gebruiken, zijn onder andere ook afhankelijk van wat ecosystemen, dus bossen in dit geval, voortbrengen. Dus het ene voedt het andere. En het past ook wel bij de trend dat steeds meer bedrijven hun maatschappelijk verantwoordelijkheid pakken. Uit onderzoeken van bijvoorbeeld Monitor Merk & Maatschappij blijkt ook wel dat bijna drie kwart van Nederland dat ook belangrijk vindt dat bedrijven dat doen. En één op de twee consumenten zegt ook dat ze daar ook daadwerkelijk hun keuze wel deels op baseren. Of ze dat daadwerkelijk doen is dan even vers 2. Maar de rechter was de linkerhand om het zo te zeggen. Dus ik vind het wel een goede ontwikkeling. Daarentegen zie je ook dat 40% van de consumenten dit soort claims vaak wantrouwt. Wat zit erachter? Is het allemaal eerlijk? Is het wel te vertrouwen? Dus, maar goed, laat ik dit positief benaderen. Mooi dat Richels dat doet en ik hoop dat dat veel andere bedrijven doet volgen.

Ruben: Ja, ja, wat wel iets ingewikkelder nu maakt en dat is ook waarom Afas nu met zo’n groot bedrag komt is de nieuwe wetgeving met schenken. Bedrijven mochten eerst giften van hun winst aftrekken. Maar nu wordt het gezien als dividend uitkering vanaf 1 januari 2025. Dus Afas was natuurlijk net voor oud en nieuw hebben ze dit bij de notaris geregeld. Dus bedrijven moeten nu krijgen een flinke aanslag. Eerst vermogensbelasting en dan dividendbelasting over de deel wat ze willen weggeven en dat maakt het wel minder aantrekkelijk. Dus de vrees is ook wel dat bedrijven minder gaan doneren aan goede doelen

nu het fiscaal niet meer aantrekkelijk is. Ik vond die Borski, dat is wel weer geweldig nieuws. Want als je kijkt naar investeerders, schijnt dat 90% van het geïnvesteerde bedrijf in start-up en skill-up naar mannelijke ondernemers gaat. Dus met alleen maar mannelijke oprichters. 5% gaat naar gemengde teams en 4 komma zoveel gaat naar alleen vrouwelijke teams. Minder dan 1% ging echt naar alleen maar vrouwelijke teams. Echt bizar. En toch heel gaaf dat zo’n M&G investment, een hele grote internationale investeerder, meedoet en met 9 miljoen commiteert. Waar ik dan wel weer een beetje jammer vind is dat die Nederlandse pensioenfondsen dit soort dingen niet steunen. Die zou je toch verwachten? Ja. Maar wat in mijn ervaring is altijd dat te zeggen ja 9 miljoen dat is veel te klein. Wij doen het vanaf 100 miljoen euro. Big tickets. Groot halen snel thuis maar dan zou ik wel een oproep willen doen naar alle pensioeninvesteerders die luisteren van steun ook de impact economie met misschien wat kleinere tickets. Werk samen met andere investeerders die de doodillentjes voor jullie willen doen. Dus de check of het een goede investering is, kan je ook door anderen laten uitvoeren. Maar we missen jullie wel in de impact economie op deze dingen. Kijk of je met die kleinere tickets ook grassroots initiatieven kan ondersteunen. En 9 miljoen is niet niks hè?

Henk: Nee, dat klopt ook. Over dat Borski Fonds, dat viel mij vorige week nog op. Het is maar een nieuws item, maar dat vriend Trump had gezegd dat iedereen die in diversiteitsprogramma’s van de overheid werkzaam was, die zit nu thuis op de bank. Die hoeft er niet meer te komen en die worden binnenkort ontslagen. En als je het hebt over diversiteitsbeleid, we hebben die vreselijke dat vreselijke ongeluk gehad in Washington op het vliegveld. Zonder dat daar de uitkomsten nog van bekend waren, had hij al de schuld gegeven aan het diversiteitsbeleid van van Biden zijn voorganger. Hoe gek wil je het hebben?

Ruben: Ja, verschrikkelijk. Genoeg over de VS, genoeg over Trump. We gaan het nu over de nieuwe…

Henk: Laten we dat doen.

Ruben: We gaan het hebben over How to make Europe great again.

Henk: Yes!

Ruben: Ja, want waar ik het een beetje over wil hebben Henk, is nou we hebben natuurlijk in het najaar van vorig jaar het rapport van Draghi gehad en die zei eigenlijk van ja het gaat

niet goed met de groei in Europa. We moeten concurrerender worden, we moeten beter ons best doen om de productiviteit in Europa te vergroten. Sindsdien is natuurlijk zoals we al een paar keer aan hebben gegeven is er in de wereld wat veranderd in de VS. China gaat natuurlijk enorm snel en eigenlijk is Europa, die kan niet mee qua productiviteit en innovatie. En Von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, heeft ook gezegd nou Draghi hier hartstikke mooi rapport, ik ga alles overnemen en ik kom met een nieuwe agenda voor Europa. En ik wil dan ook een beetje kijken van wordt Europa great again en kunnen we echt een impact continent maken van Europa en die groene groei realiseren? Ze heeft nu de Competitive Compass gelanceerd verleden week. Ze had in Davo, een mooie speech. Ik heb hem nagekeken, het is echt een goede speech. Ik kan niet anders zeggen. En ze richt zich op innovatie, decarbonisatie en veiligheid. Een hele mond vol. Eigenlijk wat ze zegt is, alle echt grote bedrijven, die gegroeid zijn naar de Tesla’s en de Microsoft’s, die meer dan een triljard waard zijn, komen uit de VS. En het lukt ons niet om die startups groot te maken. Dus ze gaat dat enorm pushen met Europees geld. Maar ze wil ook dat er veel makkelijker tussen landen door geïnvesteerd kan worden. En dat doet ze onder andere, en dat vond ik wel heel interessant, met een 28ste rechtsstelsel. Dus ze zegt van we gaan een nieuwe juridictie oprichten. Zeg maar 28e lidstaat. We hebben 27 Europese landen. En dan kan je binnen die jurisdictie heel makkelijk zaken doen met al die andere 27 landen. Nou dat klinkt mij logisch. Decarbonisatie vind ik wel een spannende, want ze zegt ook van aan een kant zeggen ze van gas is veel te duur. Het schijnt dat we dat we vele malen meer betalen aan gas vooral onze industrie. Ik hoop wel dat niet de oude industrie enorm gesteund wordt ten koste van nieuwe industrie die misschien effectiever kan produceren. Maar daar gaat enorm veel energie in zitten natuurlijk ook bij de zon- en windenergie. En het derde is natuurlijk veiligheid van Europa en dan vooral natuurlijk defensie. Waar er gaat enorm geïnvesteerd worden in defensie. Ik weet niet of dat past bij de impact economie, maar ik snap hem wel met alle…

Henk: Dat heeft wel impact in ieder geval.

Ruben: Ja, nee dat zeker. Met alle geopolitieke spanningen. En ik las ook dat jij natuurlijk veel bezig bent met die nieuwe wetgeving die eerder in de podcast voorbij is gekomen, CSRD. En daar gaat ze dus, ze zegt van ik wil ook om die productie te verhogen, wil ik de regeldruk bij de bedrijven wegnemen met 35 procent. En ze komt dus ook met, dat noemt ze een omnibuswet. In ieder geval alle wetten wil ze één wet van maken om het soepeler te maken. Maar ben jij dan niet bang dat de duurzaamheidselementen, zeg maar de vooruitstrevendheid van de duurzaamheidsagenda van Europa daaronder gaat leiden?

Henk: Als je het van afstand beschouwtt de Amerikanen die innoveren, de Chinezen die kopiëren en wij reguleren. Als je tempo niet bij kunt houden dan moet je de spelregels veranderen. Zij zegt ook heel duidelijk Von der Leyen hè, onze klimaatdoelen en onze duurzaamheidsdoelen die zijn heilig. Want niets doen is geen optie, want dat gaat namelijk zo’n enorme impact hebben op onze economie en ons welzijn. Dat moeten we niet willen. Alleen de weg naartoe wordt een andere. Zeg de transitie waar we nu in zitten met elkaar en de opdracht die we te schaffen hebben, die is zo groot. Daar past ook een flexibele pragmatische aanpak bij. Dus die duurzaamheidsterrein dende er wel door, maar die gaat misschien op sommige trajecten even wat minder langzaam. Hij slaat misschien het stationnetje over of hij doet even een omweggetje, maar 2050 dat staat. Anders word je namelijk ingehaald door de werkelijkheid en door de landen die je net noemde. Dus ik denk dat het goed is dat we gaan harmoniseren middels die omnibuswet. Hoe dat eruit gaat zien dat weet nog niemand. Want ik denk dat het goed is als jij wil innoveren ook het gebied van duurzaamheid. Dan moeten bedrijven ook de ruimte krijgen om zich te kunnen ontwikkelen. Dan moeten ze toegang krijgen tot kapitaal, tot techniek, tot innovatie. Moet je kunnen samenwerken. En dan zou het wel heel fijn zijn als je 25 tot 35 procent minder regeldruk hebt, die toch ontstaat door die CSRD en de CSDDD. Ik hou me vast aan het feit dat zij zegt, maar die doelen die we hebben gesteld bij elkaar die zijn heilig. En daar moeten we wel naartoe want uitstel moet geen afstel worden. Of zoals sommige partijen misschien het Europese parlement wil zeggen van dan breken we die hele CSRD breken we dan weer af. Dat gaan we dus niet doen. We gaan het harmoniseren. Dus we gaan regels bij elkaar voegen zodat het makkelijker wordt. En ik denk dat dat goed is voor de snelheid en voor de uitvoering van het plan.

Ruben: En op zich de Europese Commissie vertrouwt dit wel toe, het risico om die wet te geven, maar het moet wel weer door het Europese parlement. En daar zie je wel steeds meer partijen die de legislaties willen afzwakken.

Henk: Ja, dat klopt en dat is wel een risico. Ik bedoel er zitten toch wel een paar partijen bij die maar groen geluid te vinden of klimaat hetzen of wat dan ook. Die zien hun kans gewoon om het af te zwakken dan wel af te breken. Ja en dat is niet wat we moeten willen. Want uiteindelijk goedkoop is uiteindelijk duurkoop. Als we kiezen weer voor de korte termijn dan hebben we op de langere termijn grotere problemen dan we ooit voor hebben gehad. Dan wordt alles onbetaalbaar. Want dat is het vaak he. Ja maar verduurzaming en de transitie is zo duur. Ja beste mensen, maar niets doen maakt op termijn alles nog vele malen duurder. En dat gaan jij en ik dan nog meemaken.

Ruben: Nee, snap ik. Maar wat ik wel merk, want ik dacht wel inderdaad qua productie en qua groei loopt de EU echt enorm achter. Zeker de laatste jaren. Maar ik denk ook wel dat het goed is om te beseffen dat we ook wel een paar dingen echt vooruit lopen. Bijvoorbeeld een Europeaan wordt 82 en een Amerikaan wordt maar 79. Ondanks dat een Amerikaan 12.000 euro per jaar aan gezondheidszorg uitgeeft en wij maar 5.000 euro. Nou als je kijkt naar de inkomensverschillen en de ongelijkheid denk ik ook wel dat er veel is waar we in Europa best wel trots op mogen zijn en niet jaloers hoeven te zijn naar andere continenten.

Henk: Nee, ik woon graag in Europa.

Ruben: Dus we moeten ons ook niet weer zwart kijken van hoe slecht we het doen. Want er is ook heel veel qua sociale structuur die we hebben in Europa om te koesteren. Maar het is een ver punt als je dat ook wil behouden voor de toekomst. Dan is er actie nodig. Ik las ook dat we 2 miljoen werkenden per jaar verliezen in Europa.

Henk: Door de vergrijzing?

Ruben: Ja.

Henk: Ja dat klopt het wordt nog een probleem om heel veel basale beroepen straks in te kunnen vullen.

Ruben: Dus, geloof jij in Van der Leyen en haar plannen? Wordt Europe great again?

Henk: Ja, we moeten vertrouwen hebben daarin. We hebben nou eenmaal voor het stelsel gekozen en ik geloof in samenwerking. Alleen ga je sneller samen kom je verder. Die uitspraak kennen we allemaal wel. De EU is juist voor dit soort uitdagingen op opgericht. Dus laten we allemaal daar maar de schouders onder zetten en ervoor gaan. Want alleen redden we het niet en worden we een speelbal van al die andere grote machten waar we het net over hadden. En dat komt de duurzaamheidstransitie niet in goede.

Ruben: Kijk, we gaan door met de Impact Agenda.

Ruben: Wat staat er bij jou op de agenda?

Henk: Nou, ik heb een hele drukke week, want deze week hebben ook het ABN AMRO Open Tournament, het tennis tournament in Rotterdam, dat sponsoren we al vanaf het begin. Maar goed gebruiken ze ook altijd dat we daar dagelijks seminars voor organiseren. Voor klanten voor ons, zakelijke klanten onder andere. Ik ben vier keer daar aanwezig, sta twee keer zelfs op het podium. Maar ik vreug me heel erg naar naar aanstaande woensdag want dan komt meneer Draghi.

Ruben: Nee!

Henk: We hebben Draghi weten te streken om daar iets te gaan vertellen over het plan waar je het net over had en het thema van die dag is ook decarbonisatie dus ik ben heel benieuwd wat die man ons gaat vertellen.

Ruben: Nou ik ben bang dat er geen kuis meer meer zijn.

Henk: Nee, die zijn vol. Het zaal zit vol. 500 ondernemers in de zaal.

Ruben: Ah, wat goed zeg. Ik mag dinsdag naar een verhaal over filantropie luisteren. Daar ben ik ook hartstikke blij mee.

Op 11 maart, Henk, is er een masterclass duurzaam schalen in Utrecht van Social Enterprise NL. En er zijn ook kaarten beschikbaar op socialenterprise.nl/events en dan kan je daar kaarten verkopen.

En 20 maart is de Circle ColletgeTour nummer 41 bij het Sustaina Lab in Amsterdam. En ja, dan ga jij inkomsten spelen. En dan ga jij ook een kaartje verkopen. En dan ga jij ook een kaartje verkopen. En dan ga jij ook een kaartje verkopen. En dan ga jij ook een kaartje verkopen. is de Circle CollegeTour nummer 41 bij het Sustaina Lab in Amsterdam. En ja, daar ga jij in gesprek met Marlot Kiveron over haar boek de Impact Missie hebben gaan vertellen. En ook daar zijn nog kaarten voor. Dus geen Draghi, wel Hofstede.

Henk: Haha. Verschil moet er zijn.

Ruben: Precies, daar kan je nog naar toe. Tot slot, zijn er nog dingen die jij in de gaten gaat houden de komende tijd?

Henk: Nou, zeker wat betreft het uitwerken van die Omnibus-wet waar we het net over hadden. Ik ben eigenlijk ook eerlijk gezegd wel benieuwd wat al die tariefoorlog die Amerika nu aan het ontketen is. Wat voor effect dat gaat hebben op alle economie. Want hoe je het wendt of keert, als alles duurder wordt door die tarieven. Dan gaat dat ook wel ten koste van duurzaamheidsbudgetten. Want dan is het eerst de money en daarna de rest. Dus ja ik hou dat nauwlettend in de gaten. Ik heb er geen invloed op, maar toch.

Ruben: Nou, we gaan het volgen. Heel erg bedankt voor deze aflevering. Superleuk en ik hoop dat je volgende keer weer terug wilt komen.

Henk: Dankjewel voor het onthaal.

Ruben: Ook bedankt aan de productie, Daniel van de Poppe, Xiangxia van den Ham van Social Finance NL en Egidio Bundel inhoudelijk partner Circl ABN AMRO. En dank aan onze kennispartners VriendenLoterij en het Oranje Fonds.

Zit je nu te luisteren en vond je dit een leuke aflevering? Abonneer je dan op Money Matters via Spotify, Apple Podcasts of YouTube. En geef ons een review. Over twee weken ben ik op vakantie, maar zit Björn hier samen met Jamy Goewie Tot dan!