“Kansen zijn er zeker voor businessmodellen die veel meer gericht zijn op de nieuwe economie. Of ook het gedrag van consument echt gaat veranderen is natuurlijk nog maar de vraag.”
De coronacrisis raakt ons allemaal. Voor veel sectoren heeft het zeer grote en ingrijpende gevolgen. Gelukkig zijn er ook sectoren die minder hard geraakt worden en misschien zelf kansen krijgen die zich anders niet voor zouden doen. Hoe zit dat eigenlijk bij impact investing? Tijdens een Webinar op 12 mei gaat Social Finance NL hierover in gesprek met een aantal spelers in dit veld. Zo ook met Michelle de Rijk, Investment Manager bij DOEN Participaties, de tak van Stichting DOEN die zich bezighoudt met impact investeringen. We spraken haar vast over haar werk en visie op impact investing in tijden van corona.
Stichting DOEN is vrij bekend in Nederland. Kun je wat meer vertellen over DOEN Participaties?
Stichting DOEN is opgericht als fonds vanuit de Nationale Postcode Loterij om kleine, vernieuwende initiatieven te ondersteunen. Wij kwamen er al snel achter dat als je de wereld beter wil maken, ondernemingen hier een grote rol in kunnen spelen. En die steun je niet met subsidies, maar vooral ook door te participeren. Daarom is DOEN al meer dan 25 jaar geleden begonnen met impact investeren. Inmiddels is er nu dan ook een heel team dat zich hier op richt vanuit DOEN Participaties B.V.
Waar richt DOEN Participaties zich op?
Het doel is en blijft het maken van positieve impact volgens de programma’s van Stichting DOEN. We concentreren ons op drie thema’s: groen, sociaal en creatief . Waarbij sociaal en creatief vooral subsidie gedreven zijn en ‘groen’ de meeste businessmodellen voortbrengt. Denk aan duurzame energie, duurzaam voedsel systemen en circulair ondernemerschap. Ook zien we steeds meer investeerbare sociale ondernemingen opkomen. We hebben geen financiële return verwachting als target, maar we investeren alleen in financieel duurzame modellen, omdat je alleen op die manier de impact op de langere termijn kunt garanderen. We willen natuurlijk wel ons geld terugzien, zodat we dat in ieder geval opnieuw voor dezelfde missie kunnen inzetten. Maar de driver is niet financieel: het blijft echt impact first. En waar we ons onderscheiden van andere investeerders is dat wij echt in de vroege fase investeren, net voor of net na de marktintroductie.
En wat is jouw rol precies?
DOEN Participaties is behoorlijk breed qua thema’s. Mijn hoofdthema is duurzame energie en dan het internationale deel. Denk aan energietoegang in Oost-Afrika en India. Ik heb zelf ook een aantal maanden bij een van onze Indiase bedrijven meegelopen om meer te leren waar die ondernemers nou tegenaan lopen. Dat helpt nu heel erg in het beoordelen van nieuwe businessplannen en gesprekken met ondernemers. Daarnaast houd ik me ook bezig met circulair ondernemerschap, zoals in Nederland bijvoorbeeld bedrijven als Fairphone en Seepje.
Wat zie je nu in je portefeuille gebeuren? Wat zijn de effecten van de coronacrisis?
Dat is best geleidelijk gegaan. Ons portfolio wordt bijna in zijn geheel geraakt, omdat we op zoveel thema’s zitten. In Nederland zag je direct het effect op veel sociale ondernemingen van de intelligente lockdown. Denk aan horecagelegenheden die hun deuren moesten sluiten. De lockdown in Oost-Afrika en India kwamen iets later. Dat iedereen binnen moet blijven, heeft daar een nog veel grotere impact dan hier. De informele sector is namelijk nog veel groter. Het overgrote deel van de bevolking kan helemaal niet thuis werken, want het werk bevindt zich op straat. Als ik kijk naar de energiebedrijven in mijn portfolio, zag je al het effect van de coronacrisis in China, omdat de productie stil kwam te liggen. En nu iedereen thuis moet blijven, betekent het dat er geen salesagenten naar klanten kunnen gaan en dat ze geen directe service meer kunnen verlenen aan klanten. En die klanten zijn mensen die al weinig te besteden hebben, dus de gevolgen zijn groot.
Hoe gaan jullie dat oplossen?
Je ziet overal nu veel vragen over wat de coronacrisis betekent voor bedrijven. Maar in de landen van de bedrijven uit mijn portfolio, is de vraag wat het betekent voor de eindgebruikers nog veel urgenter. Dat effect vind ik wel heftig om te zien ook. Want ook de support is wereldwijd heel erg gericht op steun aan bedrijven, maar nog niet direct aan de eindgebruikers. Iedereen is bezorgd over bedrijven die omzet mislopen, maar mensen met een moeilijke achtergrond zitten opeens thuis of klanten hebben geen toegang meer tot schone energie. Hoe gaat het daar dan mee? Bij DOEN proberen we ons juist ook daar op te richten. . Dus niet alleen op de investees, maar juist ook denken aan de mensen die de diensten van die investees nodig hebben en afhankelijk daarvan zijn.
Zie je ook kansen in de huidige markt?
Je ziet nu veel ‘support your local’ initiatieven opkomen in de crisis en ook de realisatie hoeveel er in China geproduceerd wordt wat we hier consumeren. Ergens hoop ik dat dit het consumentengedrag gaat veranderen. Daar zien wij wel kansen voor initiatieven die DOEN al langer ondersteunt. Ook bijvoorbeeld vanuit ons voedselprogramma zetten we in op kortere ketens. Dus kansen zijn er zeker voor businessmodellen die veel meer gericht zijn op de nieuwe economie. Of ook het gedrag van consument echt gaat veranderen is natuurlijk nog maar de vraag.
En als het gaat om impact investing? Denk je dat dat alleen maar populairder wordt of krijgt de industrie juist een klap?
Ik denk eigenlijk wel dat de huidige situatie een boost kan geven aan impact investing, want de economie en investeringsportfolio’s over de hele linie worden hard geraakt. Vooral ook bedrijven die volgens de ‘oude economie’ ingericht zijn. Dat leidt denk ik wel tot het besef dat we op een andere manier moeten gaan financieren en ondernemen. Ik denk – en hoop vooral – dus dat impact investing aan populariteit gaat winnen. Overigens is het best apart dat er nu heel erg wordt gesproken over de crisis en wat gaat er gebeuren als we weer in de normale situatie zijn. Terwijl als je kijkt naar bijvoorbeeld klimaatverandering, we eigenlijk al in een crisis zaten op dat vlak. Dus ik vraag me af of we wel terug moeten willen naar wat normaal was. Wat dat betreft denk ik echt wel dat deze crisis een groot verschil kan gaan maken voor de toekomst.
Benieuwd naar de oplossingen van Michelle de Rijk voor de directe gevolgen van de coronacrisis voor haar portefeuille? Meld je dan nu aan voor het Webinar ‘Impact Investing in tijden van corona’ op 12 mei van 15.30 tot 17.00 via link.
