Social Finance NL bestaat niet alleen uit een bevlogen team, we hebben ook een betrokken bestuur dat richting geeft aan de organisatie en onze missie bewaakt. Hoog tijd om ze wat uitgebreider te spreken over hun dagelijkse bezigheden, expertise en betrokkenheid bij SFNL. We trappen af met topambtenaar Bernard ter Haar die twee jaar geleden toetrad tot ons bestuur. Bernard is al meer dan dertig jaar actief binnen de Rijksoverheid op diverse ministeries. Met zijn kennis van zowel de financiële sector als het sociale domein weet hij alles van de problematiek waar SFNL zich in projecten ook veel mee bezighoudt.
Waar heb jij je het afgelopen jaar vooral mee bezig gehouden?
Ik werk sinds een paar jaar bij ABD Topconsult. Dat is een kleine adviesgroep van ervaren ambtenaren binnen de Rijksoverheid die snel inzetbaar is bij complexe of urgente vraagstukken. Het leuke is dus dat je met veel verschillende onderwerpen aan de slag gaat. Vaak op verzoek van meerdere departementen. Zo heb ik net meegewerkt aan een rapport over brievenbusfirma’s in Nederland. Dat zijn er meer dan je misschien denkt: 12.000 lege B.V’s die ingezet worden om belasting te ontwijken en waarin maar liefst 4500 miljard euro in omgaat. Wij hebben deze firma’s in kaart gebracht en aanbevelingen gedaan om daar meer grip op te krijgen. Eerder dit jaar heb meegewerkt aan een rapport over stikstof met name bij boeren en nu ben ik bezig met het in kaart brengen van de kapitaalbehoefte van de elektriciteitsnetbeheerders en verzamelen we ideeën over hoe dat het beste gefinancierd kan worden. Zeer uiteenlopende onderwerpen dus.
Als je één project moet uitlichten, welke is dat dan?
Voor de zomer heb ik meegewerkt aan een rapport over de huisvesting van aandachtsgroepen. Er lag een behoefte van verschillende departementen om dat een keer naast elkaar te leggen. Van kwetsbare ouderen, kwetsbare jongeren, arbeidsmigranten en studenten tot mensen met GGZ-problematiek, ex-gedetineerden, asielzoekers, daklozen, etc. Dat zijn allemaal mensen die niet makkelijk aan huisvesting komen, zeker niet met de huidige woningnood. Vanuit de Kamer werd dit heel versnipperd opgepakt. Wij hebben juist geprobeerd om met een groep vanuit ministeries, gemeentes en woningbouwcorporaties bij elkaar te komen, alles op een rijtjes te zetten en een agenda te maken over hoe je dit probleem nu kunt aanpakken. Want met woningen bijbouwen heb je geen oplossing voor de mensen die nu in nood zitten. Daarom hebben we een soort spoedpakket gemaakt en tegen de departementen en gemeenten gezegd wat ze concreet kunnen doen. Ik denk dat we daarmee een mooie bijdrage leveren aan een van de meest prangende sociaal-maatschappelijke problemen van dit moment, dus daar ben ik wel trots op.
Je bent nu 2 jaar bestuurslid van SFNL. Wat spreekt je het meeste aan in SFNL?
Wat me het meeste aanspreekt is hoe SFNL inventieve financiële arrangementen inzet en partijen daarin bij elkaar brengt. Neem bijvoorbeeld het huisvestingsverhaal waar ik het net over had. Daarin gaat het echt niet alleen maar om de huisvesting, want zonder sociale ondersteuning werkt dat niet. Het gaat vaak om een combinatie. Dat is overigens ook een van de belangrijkste boodschappen van het rapport. En dat betekent dat er veel verschillende partijen betrokken zijn die allemaal vanuit hun eigen geldpotje denken en niet daar overheen. Dan zie je in de praktijk dat je vooral moet zoeken naar hoe je geld bij elkaar kunt brengen in plaats van dat je je echt kunt richten op de mensen die het betreft. Dat vraagt dus om innovatieve financiële oplossingen, want de kosten zitten bij de ene en de baten bij de ander. Hoe breng je dat nou bij elkaar? Daar is SFNL constant mee bezig en dat spreekt mij dus zeer aan, omdat ik overtuigd ben van de aanpak.
Hoe kijk je naar 2022 met het net gepresenteerde regeerakkoord in het achterhoofd?
Er komt natuurlijk relatief veel geld voor de grotere thema’s, zoals het klimaat en huisvesting. Maar met alleen een zak geld kom je er niet. Kijk naar onderwijs. Daar is afgelopen jaar 8 miljard aan uitgedeeld, maar zonder enig plan. Als het op is, hebben we dan de kwaliteit van het onderwijs echt verbeterd? Daar heb ik mijn twijfels over. Je moet echt zorgen dat er goede dingen gebeuren met het geld dat wordt uitgegeven en dat vraagt een zekere overtuigingskracht én uitvoeringskracht van de overheid en het kabinet. Als je ziet hoe wankel het geheel nu tot stand is gekomen, ben ik dus niet heel optimistisch. Maar ik laat me uiteraard graag verrassen!
Waar denk je dat SFNL het komende jaar de grootste bijdrage kan leveren?
Eigenlijk is dat wel op het gehele sociale domein. Corona heeft ook veel mentale schade aangericht en daar gaan we de langetermijneffecten nog wel van merken. Veel mensen gaan hier niet goed uitkomen en dat betekent dat je een goed ondersteuningsstelsel moet regelen en alert moet zijn op signalen dat dingen misschien niet goed gaan. Denk aan schuldenproblematiek, huiselijk geweld en het huisvestingsvraagstuk. Dat is en blijft echt een belangrijk en groot thema de komende tijd.
Wat hoop je dat SFNL in 2022 voor elkaar gaat krijgen?
SFNL moet in ieder geval lekker doorgroeien! En daarnaast zou het mooi zijn als er ook projecten en producten ontstaan die zich laten opschalen. Bijvoorbeeld in het gemeentelijk zorgdomein. Je ziet gewoon dat elke gemeente met dezelfde onderwerpen worstelt. Het zou heel mooi zijn als SFNL e.e.a. van de grond kan krijgen dat voor verschillende gemeenten kan werken. Ik zou het heel mooi vinden als er meerdere gemeenten zijn die de SFNL-aanpak omarmen, zodat we echt toe gaan werken naar meer resultaatgericht werken en financieren. Ik kijk er naar uit om mijn eigen steentje daar aan bij te dragen en ben er van overtuigd dat we samen hele mooie dingen voor elkaar kunnen krijgen!
